دانلود اقدام پژوهی چگونه توانستم فعالیت و یادگیری دانش آموزان در درس زیست شناسی را افزایش دهم؟

چکیده

تدریس به معنای ساده، یعني سخنراني یک دبیر براي تعداد زیادي دانش آموز. این باور ریشه در قرون وسطی دارد. در زما نهای گذشته وقتي کتابی کمیاب ميشد، این احساس در دبیر به وجود مي آمد که بهتر است دانش خود را در قالب سخنراني و خطابه منتشر کند؛ اما به تدریج با پیشرفت فناوری و تغییر یادگیرنده، نیاز به تغییر در رو شهای آموزشی احساس شد. امروزه آموزش زیست شناسی با چالشهای بسیاری روبه روست. از جملة این چالشها استمرار روشهای تدریس منسوخ شده، تفکیک آموخته های علمی از دنیای واقعی، کمبود ساعات درسی هفتگی، کاهش فعالیتهای آزمایشگاهی، عدم برنامه ریزی و طبقه بندی درستِ برخی از مطالب درسی، آزمو ن محوری، تمرکز برآموزش کنکوریِ مفاهیم و بالاخره کمبود توجه به خلاقیت یادگیرندگان است.

در مقابل اینها، روشهای مبتنی براستعدادیابی و توجه به فعالیتهای خلاقانه، فعال کردن دانش آموزان در فرایند تدریس با استفاده از رو شهای نوین تدریس، برگزاری اردوهای علمی و بازدید از دستآوردهای علمی جدید، کوشش برای رفع ایرادهای مطالب درسی،توجه به فعالیتهای آزمایشگاهی با اختصاص امتیاز یا نمره به آن، توجه به یادگیری مفاهیم پایه بهجای تمرکز بر نکات کنکوری ومانند اینها از راهکارهای موجود برای بهبود آموزش زیست شناسی و پیشرفت یادگیرندگان است.با توجه به مطالب ذکر شده اینجانب ......  برای علاقمند نمودن دانش آموزان سال  اول دبیرستان ..... شهرستان ..............  به درس زیست شناسی   سعی نموده ام که از روش های جدید و جذاب استفاده نموده تا بتوانم دانش آموزانم را هرچه بیشتر به این درس  و مسائل زیست محیطی علاقه مند نمایم.

کلیدواژ ه ها: آموزش زیست شناسی، رو شهای نوین تدریس، فعالیتهای آزمایشگاهی، فعالیتهای خلاقانه

مقدمه

علم زیست شناسی در عصر حاضر  از اهمیت برتری نسبت به سایر پدیده‌ها برخوردار است. چون این علم چه در رابطه با مسائل و تحولات ژنتیکی و چه در مورد مطالعات زیست محیطی مستقیما با پیکر موجودات زنده حیات را بر روی کره زمین تشکیل داده‌اند، سروکار دارد.

با دو برابر شدن حجم اطلاعات در زمینه ژنتیک هر دو سال یکبار ، و با فعالیت بینش از حد علم مکانیک ژن در مهندسی ژنتیک مرحله اصلی بر پا کردن تجهیزات را پشت سر گذاشته و اکنون آماده ورود به مرحله بهره برداری است. شرکت‌های بزرگ هم اکنون با جدیت در پی یافتن کاربردهای تجاری زیست شناسی جدید هستند. آنها رویای قرار دادن آنزیم‌ها را در اتومبیل جهت تنظیم دود اگزوز ، در سر می‌پرورانند. آنان از چیزی سخن می‌گویند که نشریه نیویورک تایمز آن را "میکروب‌های فلز خوار" نامید، که می‌توان از آنها در استخراج فلزات گران قیمت از اعماق اقیانوس استفاده کرد.

آموزش (تدریس) عبارت است از تعامل یا رفتار متقابل دبیر و شاگرد براساس طراحي منظم و هدفدار دبیر، براي ایجاد تغییر در رفتار . علم زیست شناسی مجموعه ای از دانستنی هاست که از راه تجربة حسّی و آزمایش به دست می آیند.  از نظر تاریخی دانش علمی گذشته را باید در متن تاریخی همان دوره بررسی کرد و نباید آن را با دانش امروزی مقایسه کرد.

بنابراین، به منظور آموزش بهتر این علم، آموز ش دهنده نه تنها باید توانایی هایی داشته باشد، بلکه علاوه بر آن به امکانات و ابزارهایی نیز در فرایند تدریس نیاز دارد. این تواناییها و ابزارها عبار تاند از:

تواناییهای لازم برای آموزش زیست شناسی

- آشنا بودن آموز ش دهنده با رو شهای نوین تدریس و مهار تهای مؤثر در تدریس،

- آگاهی و تسلط برکتب درسی،

- آشنایی با فناور یهای جدید و چگونگی کاربرد آ نها.

ابزارها و امکانات آموزشی

- آزمایشگاه و امکانات آزمایشگاهی

بیان مسأله

در دهه هاي اخير تلاشهاي زيادي در كشور صورت گرفته تا روشهاي كليشه اي و سنتي آموزشي جاي خود را به روشهاي تازه و بديع و مبتني بر نيازهاي فردي و اجتماعي دانش آموزان دهد. آنان را خلاق و توليد كننده علم و دانش پرورش داده و دريچه هاي نويني را در زمينه علوم و تكنولوژي در كشور بگشايد. تغييرات نظام آموزشي و كتب درسي دانش آموزان نيز در همين راستا صورت گرفته است. اما علي رغم تمامي زحمات و هزينه هاي سنگيني كه آموزش و پرورش متحمل شده است، هنوز شاهد تدريس علم به شيوه سنتي و دبیر محوري هستيم. در قريب به اتفاق مدارس كشور، هيچ تغييري در زمينه تدريس و ارزشيابي و … ديده نمي شود.به همين علت به كرات دبيران ظالمانه مورد شماتت قرار مي گيرند كه چرا نمي توانند خود را با روشهاي مدرن آموزش وفق دهند. به همين جهت در اين مقاله سعي شده است بر علل و ريشه هاي تداوم شيوه تدريس سنتي و غيرفعال‌از سوي دبيران پرداخته شود.علل تداوم شيوه تدريس سنتي را مي توان در چند عامل زير پيگيري كرد.

1. تأثير برنامه و ساخت نظام آموزشي در فرآيند تدريس

ساخت نظام آموزشي يك جامعه، اعم از نگرشها و باورها، برنامه ها و آيين نامه ها مي تواند روش تدريس دبیر را تحت تأثير قراردهد. توجه يا عدم توجه نظام آموزشي به نيازهاي شاگردان و جامعه، اصالت دادن نظام آموزشي به محتوا وبرنامه ها به جاي رشد و تحول همه جانبه، عدم نظارت و كنترل سالم و ارزشيابي هاي اصولي و غيراصولي همه مي توانند روش تدريس دبیر را تحت تأثير قراردهند. در بررسي ساختار نظام آموزشي هر كشور دو نظام كاملاً متفاوت ديده مي شوند.

1-نظام متكي بر اصالت مواد درسي: از جمله ويژگيهاي نظام متكي بر اصالت مواد درسي اين است كه در اين نظام آموزشي يك برنامه ثابت براي كشور اجرا مي شود و محتواي برنامه مقيد به متن تنظيم شده است و رعايت انضباط يكنواخت آموزشي براي همه دبیران الزامي است.